पाच वर्षांत सर्वाधिक आव्हानांना सामोरे गेलेला मुख्यमंत्री

• प्रतीक जानकर

देवेंद्र फडणवीस, महाराष्ट्र राजकारणातील भाजपाचा उगवणारे सूर्य आणि अल्पकाळात त्यांनी आपले राजकारण निर्दोष आणि चमकदार करण्याचे काम केले आहे असे नाव आहे. मुख्यमंत्रिपदाची पाच वर्षे पूर्ण झाल्यानंतर देवेंद्र फडणवीस यांना परत आल्याबद्दल ठाम विश्वास आहे. या श्रद्धेमागे एक मेहनती प्रवास लपलेला आहे.

वयाच्या 47 व्या वर्षी मुख्यमंत्री केले

महाराष्ट्रातील सत्तेत असलेल्या मराठा स्पर्धकांमध्ये ब्राह्मण वर्गाचे प्रतिनिधित्व करून ते सर्वोच्च स्थानी पोहोचले त्याच दिवसापासून फडणवीस यांच्या कठोर परीक्षेचा टप्पा सुरू झाला होता. २०१४ च्या महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीत भाजपाने प्रचंड बहुमताने विजय मिळविला. विजयानंतर मुख्यमंत्रीपदासाठी देवेंद्र फडणवीस यांचे नाव निश्चित झाले आणि सर्वजण आश्चर्यचकित झाले. वयाच्या अवघ्या ४७ व्या वर्षी देवेंद्र फडणवीस यांना महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री होण्याचा मान मिळाला. त्यांच्या आधी केवळ राष्ट्रवादीचे अध्यक्ष शरद पवार हे अशा वयातच वयाच्या मुख्यमंत्री झाल्या.

राजकीय प्रवास

देवेंद्र फडणवीस यांच्यावर पक्षाच्या विश्वासाचे एकमेव कारण म्हणजे निर्दोष चारित्र्य आणि तरुण उत्साहाने भरलेला त्यांचा राजकीय प्रवास. लहानपणापासून राष्ट्रीय स्वयंवसेवक संघाचा वारसा मिळाला, ज्यामुळे ते एक अतिशय शिस्तबद्ध स्वयंसेवक झाले आणि संघाची शिक्षा त्यांच्या राजकीय जीवनात जीवनदायी ठरली.

परंतु मुख्यमंत्रिपदाची महत्त्वपूर्ण जबाबदारी घेण्यापूर्वी त्यांना प्रदेशाध्यक्षपदी भाजपाची जबाबदारी म्हणून अनुभव मिळाला होता. स्वर्गीय गोपीनाथ मुंडे यांचे निकटवर्ती मानले जात होते आणि त्यांच्या समर्थनामुळेच हे साध्य करता आले. गोपीनाथ मुंडे यांच्या अकाली निधनानंतर, देवेंद्र फडणवीस यांनी हे शून्य भरण्याचे काम केले आणि राजकीय हुशारीने विरोधकांवर विजय मिळविला. ज्यानंतर त्यांचा मुख्यमंत्री होण्याचा मार्ग पंतप्रधान मोदींच्या कबुलीजबाबातून ठरला.

पाच वर्षांत आव्हानांना सामोरे गेले

राज्याचे सर्वात तरुण मुख्यमंत्री झालेले देवेंद्र यांनी लोकसभा निवडणुकीपूर्वी मराठा आरक्षण कार्ड वाजवले. देवेंद्र फडणवीस यांच्यासमोर मोठे आव्हान असे होते की कार्डमुळे मागासवर्गीयांच्या आरक्षणांवर कोठेही परिणाम होऊ नये. मागासवर्गीय वर्गाचा कोटा अबाधित ठेवण्याचे काम त्यांनी केले. पुढे भाजपाचे प्रमुख मतदार मानले जातात.

गेल्या वर्षी मराठ्यांनीही आरक्षणाबाबत हिंसक आंदोलन केले. त्यानंतर सरकारी नोकर्‍या व शैक्षणिक संस्थांमध्ये 16 टक्के आरक्षण देण्याचे विधेयक 30 टक्के मराठ्यांना मंजूर झाले. देवेंद्र फडणवीस यांची ही मोठी राजकीय दांडी होती. याशिवाय देवेंद्र फडणवीस हे महाराष्ट्राचा विकासाचा अजेंडा घेत आहेत. राज्याला दुष्काळमुक्त करण्यासाठी सिंचन प्रणालीवर त्यांनी भर दिला. जलयुक्त शिवारमुळे चालू वर्षात दुष्काळाचे प्रमाण कमी होत आहे. याखेरीज आपल्या पाच वर्षांच्या कार्यकाळात त्यांनी महानगरांमधील पायाभूत सुविधांवर भर दिला. देवेंद्र फडणवीस सरकारच्या कार्यकाळात छगन यांनी भुजबळांच्या अटकेसह मोठा संदेश पाठविण्याचा प्रयत्न केला. पण शेतीच्या आघाडीवर फडणवीस सरकारने कर्ज माफ न करण्याचा मोठा निर्णय घेतला.

1999 साली नागपूरचे आमदार झाले

देवेंद्र गंगाधरराव फडणवीस यांचा जन्म 22 जुलै 1970 रोजी नागपुरातील ब्राह्मण कुटुंबात झाला. त्यांचे वडील गंगाधर राव हे आरएसएस आणि जनसंघाशी संबंधित होते. ते महाराष्ट्र विधानपरिषदेचे सदस्यही होते. आपल्या वडिलांचा राजकीय वारसा आणि राजकीय अनुभवाचा फायदा देवेंद्र यांना झाला.

महाविद्यालयीन अभ्यासानंतर त्यांनी एबीव्हीपी म्हणजेच अखिल भारतीय विद्यार्थी परिषदेत प्रवेश घेतला. याशिवाय ते नागपुरातील संघ शाखेतही संबंधित होते. वयाच्या 21 व्या वर्षी देवेंद्र फडणवीस यांची नागपूर नगरसेवक म्हणून नियुक्ती झाली. वयाच्या 27 व्या वर्षी 1997 मध्ये ते महापौर झाले आणि 1997 ते 2001 या काळात ते महापौर राहिले. १९९९ मध्ये ते नागपूरचे आमदार असताना २००१ मध्ये ते भारतीय जनता युवा मोर्चाचे राष्ट्रीय उपाध्यक्षही होते.